Yaylar ve Özellikleri

Evet, bu yay konusunda biraz fazla oluyorum ama; katlanacaksınız artık. Yaylar birkaç şekilde sınıflandırılabilir:

1. Uzunluğuna göre.
2. Kaç çeşit malzeme kullanıldığına göre
3. İşlevine göre.
4. Kullanılan malzemenin cinsine göre (Bu sınıflandırma; plastik, fiberglas gibi malzemelerden yapılan yaylar nedeniyle ortaya çıkmıştır, elbette yayın ham maddesi odundur.)
5. Özelliklerine göre.
6. Şekline göre

1. Uzunluğuna göre: Bu yayları uzun-yay (longbow) ve kısa yay (shortbow) olarak ikiye ayırabiliriz. Uzun yayların genel özellikleri: at üstünde kullanıma uygun olmaması (Japon yayı uzun-yay olmasına rağmen uygundur) ve adı üstünde, uzun olmasıdır. Kısa yayların genel özellikleri ise at üstünde kullanıma uygun olması (Roma-Bizans yayı kısa yay olmasına rağmen uygun değildir) ve adı üstünde, kısa olmasıdır.
Uzun-yay çeşitleri:

Mısır yayı

İngiliz yayı

Samuray (Japon) yayı

Kısa-yay çeşitleri:

Asur yayı

Roma-Bizans yayı

Kore yayı

İskit yayı

Pers/Fars (İran) yayı

Arap yayı

Macar yayı

Moğol yayı

Türk yayı

2. Kaç çeşit malzeme kullanıldığına göre: Bu yaylar kompozit (çok malzemeli) ve tek-malzemeli olarak ayrılır. Kompozit yayların genel özellikleri: Atış mesafesi uzaktır, yapımı zordur ve çok uzun sürer, kullanması zordur ve birden fazla çeşitte malzemeden yapılır. Tek malzemeli yaylar ise adı üstünde tek bir malzemeden yapılır, atış mesafesi kompozit yaylarla karşılaştırıldığında kısadır (çok kısa), yapımı kolaydır ve kısa sürer ama kullanması kolaydır.
Kompozit yay çeşitleri:

Asur yayı

Samuray (Japon) yayı

Kore yayı

İskit yayı

Macar yayı

Moğol yayı

Türk yayı

Tek malzemeli yay çeşitleri:

Mısır yayı

İngiliz yayı

3. İşlevine göre: Savaş yayları, av yayları, antrenman yayları, yarışma yayları, olimpik yaylar, oyun yayları. Savaş yaylarının atış mesafesi uzun, ipi sağlamdır. Av yaylarının atış mesafesi savaş yaylarına göre daha kısadır, ipi de o kadar sağlam değildir. Antrenman yaylarının atış mesafesi kısadır, ipi ise sağlamdır. Yarışma yaylarının atış mesafesi en uzundur, ipi çok gergindir ama o kadar da sağlam değildir. Olimpik yaylar, olimpiyatlarda kullanılan; İngiliz uzun-yayı baz alınarak yapılmış yaylardır. Doğayla alakaları yoktur. Oyun yayları ise çocukların yapıp oynadığı, atış mesafesi yok denecek kadar az olan yaylardır; ipi sağlam değildir.

4. Kullanılan malzemenin cinsine göre: Boynuz yaylar (Kompozit; boynuz+ahşap), ahşap yaylar, fiberglas yaylar vs.

5. Özelliklerine göre: Sabit/sade yaylar, makaralı yaylar, Tatar yayı (Arbalet). Makaralı yaylarda, germeyi ve oku tutmayı/koymayı kolaylaştıran makaralı sistemler bulunur. Ve evet, arbalet de bir yay çeşididir. (Çin'de icat edilmiş olup Tatar Türkleri tarafından diğer halklara öğretilmişlerdir)

6. Şekline göre: Yassı yaylar, yuvarlak yaylar.