16 Büyük Türk Devleti Hakkında

Öncelikle, bir süredir olduğum depresif moddan çıkmayı nihayet başardım. Ama bugün, 16 büyük Türk devleti olayından bahsetmek istiyorum. Öncelikle, 16 büyük Türk devleti yoktur; daha fazla vardır. İskitleri saymamak büyük bir hatadır; Alp Er Tunga sagusu, onların Türk olduğunun açık ve net bir kanıtıdır. İskitler, Türk kültürü ve devlet yapısını ilk defa "oba-boy" sisteminden çıkarıp gerçek anlamda sistemli, merkezi ve kapsayıcı bir yapılanma haline getirmiştir. Bu, sonraki tüm Türk devletlerinin kullandığı sistemdir; Hunlardan Osmanlı'ya kadar. İskitlerden önce Türklerin devlet sistemi yoktu; boy-oba, hatta aile temelli sadece onu merkez alan ve diğerlerini ortadan kaldırıp kendi içinde eritmeye dayanan bir sistem vardı. İskitler, bunu değiştirip başka boyların, Kafkas halklarının ve diğer bazı halkların desteğini aldılar ve onlarla iç içe yaşama sistemini getirdiler. Osmanlı'ya "Zamanında şunları kesselermiş şimdi itiraz edemezlerdi" tarzı suçlama yapmanın bir anlamı yok; çünkü bu İskitlerden beri süregelen ilk Türk devlet sistemidir. Önceki Türk sisteminde yönetici aile çok büyük; geri kalanıysa ya eyalet birimi gibi ya da köle biçimindeydi. Avar devlet sistemi öncesinde, Göktürkler Avarlara tabii bir boydu ve köle biçimindeydi. Burada, Türk ve Batı köle ayrımını yapmak da gerek; Batının ya da İslam öncesi Arap yarımadasının kölelik sisteminden farklıydı; kendi hayatları ve hakları vardı, sadece hizmetçilerdi. Neyse, İskitlerin Türk olduğunu kabul etmeyenler var; bunca kanıta ve Hunlarla ortak alfabe kullanmalarına rağmen (İlk Türk yazı sisteminin Göktürk değil Hun yazı sistemi olduğunu önceden söylemiştim) neyi temel aldıkları belirsiz ama neyse, hadi onu o yüzden listeye almıyorsunuz diyelim. Batı Hunlarını niye listeye alıyorsunuz? Ayrıca bu da Batı Hunları değil esasen. Büyük Hun Devleti, önce Doğu ve Batı olarak ayrılıyor. Doğu, Çin hükmüne giriyor ve Batı da kısa süre sonra Kuzey ve Güney diye ayrılıyor. İşte Kuzey Hun Devleti o aslında. Ha bir de, İskitleri Türk olmadıkları teorisine göre almıyorsanız listeye Akhunları neden alıyorsunuz? Onların da Türk olmadığı teorisi var, üstelik bunun kanıtları biraz daha sağlam; ama yine de elbette yetersiz. Sonra, geldik Selçuklu ve Osmanlı'ya... Safeviler var, İran'ı yönetmiş Alevi hanedan. Akkoyunlu ve Karakoyunlular var; birbirleriyle devamlı çekişen akraba hanedanlar. Bu üçünün iki ortak özelliği var: 1-Alevi olmaları, 2-Osmanlı ve/veya Selçuklu'ya karşı gelmiş olmaları. Alevi olmaları şeysini bir kenara bırakırsak, Gazneliler ve Karahanlılar da Selçuklu'ya düşmanlık etmiştir. Ve bu dönemde Selçuklu hanedan bile değil, bir aileydi sadece; Gazneliler işi öyle abartmıştı ki Selçukluların başparmaklarını kesmeye kadar götürmüştü işi, hükümdar karşı gelmişti gerçi. Başparmağınız olmazsa ne kılıç ya da benzeri bir şey tutabilir, ne de Türk tarzı ok atabilirsiniz. Alevi olmaları konusuna geldik; Osmanlı'nın kuruluşunda Aleviler önemli bir rol oynuyordu. Hacı Bektaşi Veli, Osmanlı'yı destekliyordu; yeniçeriler de onu pirleri kabul eder, Alevi geleneğine dahil olurlardı. Osmanlı'nın en önemli yapılanmalarından Ahilik, aslında en eski Türk geleneklerine dek gidiyor ve gelmiş geçmiş tüm Türk geleneklerindeki tüccarlık ve esnaflık erdemini aynı birimde eritiyordu. Tengricilik, Şamanizm, Türk Paganizmi, Türk Budizmi, Alevilik, Türk-Sünni Müslümanlığı, Yesevilik ve diğerleri. Selçuklu'nun kuruluşunda da Aleviler vardı. Şöyle ki: Selçuklu ailesinin bir kısmı Sünni, bir kısmı Alevi, bir kısmı da Tengrici ya da başka eski Türk inançlarındandı. Hatta Osmanlı'ya kadar Selçuklu ailesinin tamamı Müslümanlaşamadı bile. Ayrıca bir de Kazak Hanlığı var. Türkse Türk, Müslümansa Müslüman, Sünni'yse Sünni. Onlar niye dahil edilmiyor? Bu sadece Türkiye Türkleri'yle ilgili desek; o zaman Hunları bunların içine almamamız gerekiyor. Türkiye Türkleri ile Hunlar arasında ikisinin de Türk olması dışında en ufak ilişki ya da akrabalık yok. Ayrıca Türkiye Türkleri ile ilgiliyse bu olay, o zaman Oğuz Yabguluğunun işin içine dahil edilmesi de gerekiyordu.

Tüm Büyük Türk Devleti: İskitler, Asya Hunları, Avrupa Hunları, Akhunlar, Göktürkler, Avarlar (Avrupa Avar Kağanlığı), Büyük Bulgar Hanlığı, Hazar Kağanlığı, Tuna Bulgarları, İdil Bulgarları, Türkeşler, Uygur Kağanlığı, Oğuz Yabguluğu, Karahanlılar, Gazneliler, Selçuklular, Harezmşahlar, Memlükler, Altın Orda, Osmanlı, Timurlular, Akkoyunlular, Karakoyunlular, Safeviler, Kutbşahlar, Babürlüler, Kaçar Hanedanı, Kazak Hanlığı.

Türkiye Türkleri ile Alakalı Büyük Türk Devletleri: Göktürkler, Hazar Kağanlığı, Türkeşler, Uygur Kağanlığı, Oğuz Yabguluğu, Karahanlılar, Gazneliler, Selçuklular, Harezmşahlar, Altın Orda, Osmanlı, Timurlular, Akkoyunlular, Karakoyunlular, Safeviler, Kaçar Hanedanı.

Ha bir de liste içine alınan Babürşahlar, Altın Orda ve Timurlular aslen Türk değildir; Türkleşmiş Moğollardır. Türklere en yakın olan Özbek olan Timurlulardır. Yine de Türkleşmiş oldukları ve Moğollarla Türkler kültürel ve genetik olarak yakın oldukları, Özbekler ve diğerleri de Türkler arasında tüm Moğolluklarını kaybettikleri için listeye aldım. Mesela Babürşahların Hindistan'da en büyük rakibi, gerçekten Türk olan Budist Türk Şahiler obasıydı. Bir de Anadolu Selçukluları neden listeye dahil ediliyor, o da saçma. Anadolu Selçuklularını işe dahil edecekseniz Türkeşleri de dahil etmeniz gerekiyor.

Bir bakıyoruz; hepsini dahil ettiğimizde 28, sadece Türkiye Türkleri ile alakalı olanları dahil edersek 16 tane var, evet; ama liste farklı. Eyyorlamam bu kadar (Modası geçti bunun da di mi?)