"Atakan" nedir, önce buna bakalım. Atakan; "Hanedanın atası" demektir, yani devlet kurulmadan önce hanedanı birleştiren, toplayan, kuran vs. anlamına gelir.
NOT: Sadece belli bir büyüklük ve güce ulaşmış devletler listelenmiştir; bunlar haricinde birçok küçük devlet ve yerel hükümet daha vardır. Modern dönem Türk devletleri yani 1. dünya savaşı sırasındaki ve sonrasındaki devletler listeye alınmamıştır. (Bundan oldukça önce kurulup o zamana kadar gelenler ise listeye alınmıştır)
Atakan:
Kurucu:
Hanedan:
Halk:
Hüküm süresi:
Önceki devlet:
İSKİTLER
Atakan: Bilinmiyor
Kurucu: Bilinmiyor
Hanedan: Bilinmiyor
Halk: Kıpçakların Saka boyundan Eskitler
Hüküm süresi: MÖ 670
Önceki devleti: Yok
BÜYÜK HUN HANLIĞI
Atakan: Tuman (veya Tümen) Yabgu (Teoman)
Kurucu: Tuman (veya Tümen) Yabgu (Teoman)
Hanedan: Kıpçakların Hun boyundan Tuman Yabgu ailesi
Halk: Türkler (genel), Moğollar, Tunguzlar, Çinliler
Hüküm süresi: MÖ 220-46
Önceki devleti: İskitler
AVRUPA HUNLARI
Atakan: Çiçi Yabgu
Kurucu: Balamber Han (Balamir)
Hanedan: Kıpçakların Hun boyundan Haylundur ailesi
Halk: Kıpçaklar, Macarlar, Urum Türkleri, Rumlar, Frenkler, Gotlar, Cermenler
Hüküm süresi: 370-469
Önceki devleti: Kuzey Hun Hanlığı
AKHUNLAR
Atakan: Bilinmiyor
Kurucu: Kün Han (Aksuvar)
Hanedan: Hunların Akhun aşiretinden Eftal ailesi
Halk: Akhunlar, Hintliler, Persler
Hüküm süresi: 420-567
Önceki devlet: Yok
GÖKTÜRKLER
Atakan: Asena (Kurt olan Asena)
Kurucu: İllig Bumin Kağan
Hanedan: Oğuzların Göktürk aşiretinden Eçine (Aşina) ailesi
Halk: Oğuzlar, Uygurlar, Moğollar
Hüküm süresi: 552-582
Önceki devlet: Akhunlar
AVRUPA AVAR KAĞANLIĞI
Atakan: Zabergan
Kurucu: Bayan Kağan
Hanedan: Ogurların Apar (Avar) boyu
Halk: Avarlar, Kıpçaklar, Rumlar, Bulgarlar, Slavlar
Hüküm süresi: 562-803
Önceki devlet: Yok
BÜYÜK BULGAR HANLIĞI
Atakan: Bilinmiyor
Kurucu: Kubrat Han
Hanedan: Ogurların Bulgar boyu
Halk: Ogurlar, Slavlar, Rumlar, Makedonlar
Hüküm süresi: 630-665
Önceki devlet: Avrupa Avar Kağanlığı
TOHARİSTAN YABGULUĞU
Atakan: İstemi Yabgu
Kurucu: Tardu Şad
Hanedan: Eçine sülalesinden İstemi Yabgu soyu
Halk: Oğuzlar, Persler
Hüküm süresi: 630-700
Önceki devlet: Batı Göktürk Hanlığı
HAZAR KAĞANLIĞI
Atakan: Tong Yangu
Kurucu: Böri Şad
Hanedan: Göktürklerin Kazar aşiretinin Ansa ailesi
Halk: Hazarlar, Persler, Araplar, İbraniler, Rumlar
Hüküm süresi: 630-965
Önceki devlet: Batı Göktürk Hanlığı
TUNA BULGAR HANLIĞI
Atakan: Batbayan
Kurucu: Kağan Asparuh
Hanedan: Ogurların Bulgar boyu
Halk: Bulgarlar, Kıpçaklar, Rumlar, Makedonlar, Sırplar
Hüküm süresi: 632-1018
Önceki devlet: Büyük Bulgar Hanlığı
İDİL BULGARLARI
Atakan: Bilinmiyor
Kurucu: Bilinmiyor
Hanedan: Bulgarların Çuvaş aşireti
Halk: Ogurlar, Slavlar, Rumlar, Hazarlar, Araplar
Hüküm süresi: 665-1391
Önceki devlet: Büyük Bulgar Hanlığı
İKİNCİ GÖKTÜRK KAĞANLIĞI
Atakan: İtmiş Bey
Kurucu: Kutluk İlteriş Kağan
Hanedan: Oğuzların Göktürk aşiretinden Eçine (Aşina) ailesi
Halk: Oğuzlar, Çinliler, Rumlar, Persler, Araplar, Moğollar, Tunguzlar
Hüküm süresi: 681-744
Önceki devlet: Doğu Göktürk Hanlığı
TÜRGİŞLER
Atakan: Baka Tarkan
Kurucu: Sulu Çor Kağan
Hanedan: Göktürklerin Onok boyu
Halk: Oğuzlar, Kanglılar, Moğollar
Hüküm süresi: 717-766
Önceki devlet: Batı Göktürk Hanlığı
UYGUR KAĞANLIĞI
Atakan: Hùşū
Kurucu: Kutluk Bilge Kül Kağan
Hanedan: Uygurların Yağlakar ailesi
Halk: Uygurlar, Çinliler, Oğuzlar
Hüküm süresi: 744-840
Önceki devlet: İkinci Göktürk Kağanlığı
KARAHANLILAR
Atakan: Bilinmiyor
Kurucu: Bilge Kül Kadır Han
Hanedan: Uygurların Karluk boyu
Halk: Oğuzlar, Uygurlar, Persler, Araplar
Hüküm süresi: 840-1042
Önceki devlet: Uygur Kağanlığı
GAZNELİLER
Atakan: Sebük Tigin
Kurucu: Alp Tigin
Hanedan: Oğuzların Kayı boyu
Halk: Oğuzlar, Persler, Araplar, Hintliler, Afganlar
Hüküm süresi: 962-1187
Önceki devlet: Samaniler (Pers devleti)
BÜYÜK SELÇUKLU DEVLETİ
Atakan: Selçuk Bey
Kurucu: Tuğrul Bey
Hanedan: Oğuzların Kınık boyundan Selçukoğlu ailesi
Halk: Oğuzlar, Uygurlar, Moğollar, Rumlar, Araplar, Persler, Kıtaylar, Kanglılar
Hüküm süresi: 1037-1194
Önceki devlet: Gazneliler, Karahanlılar
ANADOLU SELÇUKLULARI
Atakan: Arslan Yabgu
Kurucu: Süleyman Şah
Hanedan: Kınıkların Selçukoğlu sülalesinden Arslan Yabgu ailesi
Halk: Oğuzlar, Tatarlar, Moğollar, Rumlar, Araplar, Persler
Hüküm süresi: 1092-1243
Önceki devlet: Büyük Selçuklu Devleti
HAREZMŞAHLAR
Atakan: Anuş Tekin
Kurucu: Kutbeddin Muhammed Harezmşah
Hanedan: Oğuzların Bektili boyundan Harezmşah ailesi
Halk: Türkler, Araplar, Persler
Hüküm süresi: 1097-1231
Önceki devlet: Anadolu Selçukluları
ALTIN ORDA
Atakan: Cuci Han
Kurucu: Batu Han
Hanedan: Moğolların Börçigin boyundan Cengizoğlu sülalesi
Halk: Türkler, Moğollar, Slavlar, Rumlar, Persler, Araplar, Çinliler
Hüküm süresi: 1242-1502
Önceki devlet: Cengizliler (Moğol Hanlığı)
ÇAĞATAYLILAR
Atakan: Cengiz Han
Kurucu: Çağatay Han
Hanedan: Moğolların Börçigin boyundan Cengizoğlu sülalesi
Halk: Türkler, Moğollar, Persler
Hüküm süresi: 1227-1347
Önceki devlet: Cengizliler (Moğol Hanlığı)
MEMLÜKLÜLER
Atakan: Şecerr-üd-dürr
Kurucu: Aybeg
Hanedan: Kıpçakların Kazak boyunun Bahri ailesi
Halk: Türkler, Araplar, Mısırlılar, Çerkesler
Hüküm süresi: 1250-1389
Önceki devlet: Eyyübiler
OSMANLI
Atakan: Süleyman Şah oğlu Ertuğrul
Kurucu: Utman (Osman) Bey
Hanedan: Kayı boyunun Karakeçili aşiretinden Osmanoğlu ailesi
Halk: Türkler, Persler, Araplar, Rumlar, Slavlar
Hüküm süresi: 1299-1922
Önceki devlet: Anadolu Selçukluları
TİMURLULAR
Atakan: Turagay Bey
Kurucu: Emir Timur
Hanedan: Özbeklerin Barlas boyundan Timurlu sülalesi
Halk: Türkler, Moğollar, Persler, Araplar, Rumlar
Hüküm süresi: 1370-1507
Önceki devlet: Çağataylılar
AKKOYUNLULAR
Atakan: Kutlu Bey
Kurucu: Kara Yülük Osman Bey
Hanedan: Oğuzların Bayındır boyundan Akkoyunlu aşireti
Halk: Türkler, Persler, Moğollar
Hüküm süresi: 1378-1508
Önceki devlet: Timurlular
KARAKOYUNLULAR
Atakan: Bayram Hoca
Kurucu: Kara Muhammed
Hanedan: Oğuzların Karakoyunlu aşireti
Halk: Türkler, Persler, Araplar
Hüküm süresi: 1380-1469
Önceki devlet: Celayirliler (İlhanlıların ardılı)
KAZAK HANLIĞI
Atakan: Cuci Han
Kurucu: Kerey Han
Hanedan: Cengizoğullarından Toka Temür ailesi
Halk: Kazaklar
Hüküm süresi: 1465-1847
Önceki devlet: Altın Orda
KAZAN HANLIĞI
Atakan: Cuci Han
Kurucu: Uluğ Muhammed Han
Hanedan: Cengizoğullarından Toka Temür ailesi
Halk: Tatarlar, Çuvaşlar, Çirmişler
Hüküm süresi: 1438-1552
Önceki devlet: Altın Orda
KIRIM HANLIĞI
Atakan: Cuci Han
Kurucu: Hacı Giray
Hanedan: Cengizoğullarından Toka Temür ailesi
Halk: Kırım Tatarları, Slavlar
Hüküm süresi: 1441-1783
Önceki devlet: Altın Orda
SAFEVİLER
Atakan: Şeyh Cüneyd
Kurucu: Şah İsmail
Hanedan: Alevilerin Safeviye tarikatı
Halk: Türkler, Persler, Araplar
Hüküm süresi: 1502-1736
Önceki devlet: Akkoyunlular
BABÜRLÜLER
Atakan: Emir Timur
Kurucu: Babür Şah
Hanedan: Özbeklerin Barlas boyundan Timurlu sülalesi
Halk: Türkler, Urdular, Hintliler
Hüküm süresi: 1526-1858
Önceki devlet: Delhi Sultanlığı
AFŞAR HANEDANI
Atakan: İmam Kulu Beğ
Kurucu: Nadir Şah
Hanedan: Oğuzların Afşar boyundan Kırklu obası
Halk: Türkler, Persler, Afganlar, Hintliler
Hüküm süresi: 1736-1802
Önceki devlet: Safeviler
KAÇAR HANEDANI
Atakan: Muhammed Hasan Han
Kurucu: Ağa Muhammed Şah
Hanedan: Oğuzların Kaçar aşiretinin Koyunlu obası
Halk: Türkler, Persler
Hüküm süresi: 1781-1925
Önceki devlet: Zend Hanedanı (Afşar hanedanının ardılı Pers devleti)
NOT: Sadece belli bir büyüklük ve güce ulaşmış devletler listelenmiştir; bunlar haricinde birçok küçük devlet ve yerel hükümet daha vardır. Modern dönem Türk devletleri yani 1. dünya savaşı sırasındaki ve sonrasındaki devletler listeye alınmamıştır. (Bundan oldukça önce kurulup o zamana kadar gelenler ise listeye alınmıştır)
Atakan:
Kurucu:
Hanedan:
Halk:
Hüküm süresi:
Önceki devlet:
İSKİTLER
Atakan: Bilinmiyor
Kurucu: Bilinmiyor
Hanedan: Bilinmiyor
Halk: Kıpçakların Saka boyundan Eskitler
Hüküm süresi: MÖ 670
Önceki devleti: Yok
BÜYÜK HUN HANLIĞI
Atakan: Tuman (veya Tümen) Yabgu (Teoman)
Kurucu: Tuman (veya Tümen) Yabgu (Teoman)
Hanedan: Kıpçakların Hun boyundan Tuman Yabgu ailesi
Halk: Türkler (genel), Moğollar, Tunguzlar, Çinliler
Hüküm süresi: MÖ 220-46
Önceki devleti: İskitler
AVRUPA HUNLARI
Atakan: Çiçi Yabgu
Kurucu: Balamber Han (Balamir)
Hanedan: Kıpçakların Hun boyundan Haylundur ailesi
Halk: Kıpçaklar, Macarlar, Urum Türkleri, Rumlar, Frenkler, Gotlar, Cermenler
Hüküm süresi: 370-469
Önceki devleti: Kuzey Hun Hanlığı
AKHUNLAR
Atakan: Bilinmiyor
Kurucu: Kün Han (Aksuvar)
Hanedan: Hunların Akhun aşiretinden Eftal ailesi
Halk: Akhunlar, Hintliler, Persler
Hüküm süresi: 420-567
Önceki devlet: Yok
GÖKTÜRKLER
Atakan: Asena (Kurt olan Asena)
Kurucu: İllig Bumin Kağan
Hanedan: Oğuzların Göktürk aşiretinden Eçine (Aşina) ailesi
Halk: Oğuzlar, Uygurlar, Moğollar
Hüküm süresi: 552-582
Önceki devlet: Akhunlar
AVRUPA AVAR KAĞANLIĞI
Atakan: Zabergan
Kurucu: Bayan Kağan
Hanedan: Ogurların Apar (Avar) boyu
Halk: Avarlar, Kıpçaklar, Rumlar, Bulgarlar, Slavlar
Hüküm süresi: 562-803
Önceki devlet: Yok
BÜYÜK BULGAR HANLIĞI
Atakan: Bilinmiyor
Kurucu: Kubrat Han
Hanedan: Ogurların Bulgar boyu
Halk: Ogurlar, Slavlar, Rumlar, Makedonlar
Hüküm süresi: 630-665
Önceki devlet: Avrupa Avar Kağanlığı
TOHARİSTAN YABGULUĞU
Atakan: İstemi Yabgu
Kurucu: Tardu Şad
Hanedan: Eçine sülalesinden İstemi Yabgu soyu
Halk: Oğuzlar, Persler
Hüküm süresi: 630-700
Önceki devlet: Batı Göktürk Hanlığı
HAZAR KAĞANLIĞI
Atakan: Tong Yangu
Kurucu: Böri Şad
Hanedan: Göktürklerin Kazar aşiretinin Ansa ailesi
Halk: Hazarlar, Persler, Araplar, İbraniler, Rumlar
Hüküm süresi: 630-965
Önceki devlet: Batı Göktürk Hanlığı
TUNA BULGAR HANLIĞI
Atakan: Batbayan
Kurucu: Kağan Asparuh
Hanedan: Ogurların Bulgar boyu
Halk: Bulgarlar, Kıpçaklar, Rumlar, Makedonlar, Sırplar
Hüküm süresi: 632-1018
Önceki devlet: Büyük Bulgar Hanlığı
İDİL BULGARLARI
Atakan: Bilinmiyor
Kurucu: Bilinmiyor
Hanedan: Bulgarların Çuvaş aşireti
Halk: Ogurlar, Slavlar, Rumlar, Hazarlar, Araplar
Hüküm süresi: 665-1391
Önceki devlet: Büyük Bulgar Hanlığı
İKİNCİ GÖKTÜRK KAĞANLIĞI
Atakan: İtmiş Bey
Kurucu: Kutluk İlteriş Kağan
Hanedan: Oğuzların Göktürk aşiretinden Eçine (Aşina) ailesi
Halk: Oğuzlar, Çinliler, Rumlar, Persler, Araplar, Moğollar, Tunguzlar
Hüküm süresi: 681-744
Önceki devlet: Doğu Göktürk Hanlığı
TÜRGİŞLER
Atakan: Baka Tarkan
Kurucu: Sulu Çor Kağan
Hanedan: Göktürklerin Onok boyu
Halk: Oğuzlar, Kanglılar, Moğollar
Hüküm süresi: 717-766
Önceki devlet: Batı Göktürk Hanlığı
UYGUR KAĞANLIĞI
Atakan: Hùşū
Kurucu: Kutluk Bilge Kül Kağan
Hanedan: Uygurların Yağlakar ailesi
Halk: Uygurlar, Çinliler, Oğuzlar
Hüküm süresi: 744-840
Önceki devlet: İkinci Göktürk Kağanlığı
KARAHANLILAR
Atakan: Bilinmiyor
Kurucu: Bilge Kül Kadır Han
Hanedan: Uygurların Karluk boyu
Halk: Oğuzlar, Uygurlar, Persler, Araplar
Hüküm süresi: 840-1042
Önceki devlet: Uygur Kağanlığı
GAZNELİLER
Atakan: Sebük Tigin
Kurucu: Alp Tigin
Hanedan: Oğuzların Kayı boyu
Halk: Oğuzlar, Persler, Araplar, Hintliler, Afganlar
Hüküm süresi: 962-1187
Önceki devlet: Samaniler (Pers devleti)
BÜYÜK SELÇUKLU DEVLETİ
Atakan: Selçuk Bey
Kurucu: Tuğrul Bey
Hanedan: Oğuzların Kınık boyundan Selçukoğlu ailesi
Halk: Oğuzlar, Uygurlar, Moğollar, Rumlar, Araplar, Persler, Kıtaylar, Kanglılar
Hüküm süresi: 1037-1194
Önceki devlet: Gazneliler, Karahanlılar
ANADOLU SELÇUKLULARI
Atakan: Arslan Yabgu
Kurucu: Süleyman Şah
Hanedan: Kınıkların Selçukoğlu sülalesinden Arslan Yabgu ailesi
Halk: Oğuzlar, Tatarlar, Moğollar, Rumlar, Araplar, Persler
Hüküm süresi: 1092-1243
Önceki devlet: Büyük Selçuklu Devleti
HAREZMŞAHLAR
Atakan: Anuş Tekin
Kurucu: Kutbeddin Muhammed Harezmşah
Hanedan: Oğuzların Bektili boyundan Harezmşah ailesi
Halk: Türkler, Araplar, Persler
Hüküm süresi: 1097-1231
Önceki devlet: Anadolu Selçukluları
ALTIN ORDA
Atakan: Cuci Han
Kurucu: Batu Han
Hanedan: Moğolların Börçigin boyundan Cengizoğlu sülalesi
Halk: Türkler, Moğollar, Slavlar, Rumlar, Persler, Araplar, Çinliler
Hüküm süresi: 1242-1502
Önceki devlet: Cengizliler (Moğol Hanlığı)
ÇAĞATAYLILAR
Atakan: Cengiz Han
Kurucu: Çağatay Han
Hanedan: Moğolların Börçigin boyundan Cengizoğlu sülalesi
Halk: Türkler, Moğollar, Persler
Hüküm süresi: 1227-1347
Önceki devlet: Cengizliler (Moğol Hanlığı)
MEMLÜKLÜLER
Atakan: Şecerr-üd-dürr
Kurucu: Aybeg
Hanedan: Kıpçakların Kazak boyunun Bahri ailesi
Halk: Türkler, Araplar, Mısırlılar, Çerkesler
Hüküm süresi: 1250-1389
Önceki devlet: Eyyübiler
OSMANLI
Atakan: Süleyman Şah oğlu Ertuğrul
Kurucu: Utman (Osman) Bey
Hanedan: Kayı boyunun Karakeçili aşiretinden Osmanoğlu ailesi
Halk: Türkler, Persler, Araplar, Rumlar, Slavlar
Hüküm süresi: 1299-1922
Önceki devlet: Anadolu Selçukluları
TİMURLULAR
Atakan: Turagay Bey
Kurucu: Emir Timur
Hanedan: Özbeklerin Barlas boyundan Timurlu sülalesi
Halk: Türkler, Moğollar, Persler, Araplar, Rumlar
Hüküm süresi: 1370-1507
Önceki devlet: Çağataylılar
AKKOYUNLULAR
Atakan: Kutlu Bey
Kurucu: Kara Yülük Osman Bey
Hanedan: Oğuzların Bayındır boyundan Akkoyunlu aşireti
Halk: Türkler, Persler, Moğollar
Hüküm süresi: 1378-1508
Önceki devlet: Timurlular
KARAKOYUNLULAR
Atakan: Bayram Hoca
Kurucu: Kara Muhammed
Hanedan: Oğuzların Karakoyunlu aşireti
Halk: Türkler, Persler, Araplar
Hüküm süresi: 1380-1469
Önceki devlet: Celayirliler (İlhanlıların ardılı)
KAZAK HANLIĞI
Atakan: Cuci Han
Kurucu: Kerey Han
Hanedan: Cengizoğullarından Toka Temür ailesi
Halk: Kazaklar
Hüküm süresi: 1465-1847
Önceki devlet: Altın Orda
KAZAN HANLIĞI
Atakan: Cuci Han
Kurucu: Uluğ Muhammed Han
Hanedan: Cengizoğullarından Toka Temür ailesi
Halk: Tatarlar, Çuvaşlar, Çirmişler
Hüküm süresi: 1438-1552
Önceki devlet: Altın Orda
KIRIM HANLIĞI
Atakan: Cuci Han
Kurucu: Hacı Giray
Hanedan: Cengizoğullarından Toka Temür ailesi
Halk: Kırım Tatarları, Slavlar
Hüküm süresi: 1441-1783
Önceki devlet: Altın Orda
SAFEVİLER
Atakan: Şeyh Cüneyd
Kurucu: Şah İsmail
Hanedan: Alevilerin Safeviye tarikatı
Halk: Türkler, Persler, Araplar
Hüküm süresi: 1502-1736
Önceki devlet: Akkoyunlular
BABÜRLÜLER
Atakan: Emir Timur
Kurucu: Babür Şah
Hanedan: Özbeklerin Barlas boyundan Timurlu sülalesi
Halk: Türkler, Urdular, Hintliler
Hüküm süresi: 1526-1858
Önceki devlet: Delhi Sultanlığı
AFŞAR HANEDANI
Atakan: İmam Kulu Beğ
Kurucu: Nadir Şah
Hanedan: Oğuzların Afşar boyundan Kırklu obası
Halk: Türkler, Persler, Afganlar, Hintliler
Hüküm süresi: 1736-1802
Önceki devlet: Safeviler
KAÇAR HANEDANI
Atakan: Muhammed Hasan Han
Kurucu: Ağa Muhammed Şah
Hanedan: Oğuzların Kaçar aşiretinin Koyunlu obası
Halk: Türkler, Persler
Hüküm süresi: 1781-1925
Önceki devlet: Zend Hanedanı (Afşar hanedanının ardılı Pers devleti)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder