1) Sülün (Phasianus colchicus)
Tavuklar ve tavus kuşlarıyla akraba bir kuştur. Güzel bir görüntüsü vardır; inanılmaz kene yer. Bir zamanlar Anadolu'nun her yerinde ve Balkanlar ile Ortadoğu'nun genelinde bulunurken yaşam alanlarının daralması, aşırı avcılık (hem tüyü hem eti için eski çağlardan beri avlanılmıştır) ve birçok farklı sebepten artık sadece bölgesel olarak bulunur. Günümüzde hala Güney Marmara, Antalya, Bartın, Sinop, Samsun, Uşak ve Osmaniye'de bulunmaktadır.
2) Anadolu sincabı (Sciurus anomalus)
İnce kuyruklu, sırtı boz bir sincaptır. Bir zamanlar Balkanlar, Anadolu, İran ve Kafkasya'nın tamamında bulunurken şehirleşme gibi birçok sebepten artık sadece bölgesel yaşar. Günümüzde hala bulunduğu yerler haritada gösterilmiştir. Günümüzde de Doğu Anadolu, Trakya, Hatay, Kilis ve Antep haricinde Türkiye'nin her yerinde yaşamaktadır.
3) Kurt (Canis lupus)
Bir zamanlar tüm Avrasya'ya yayılmışken çeşitli sebeplerle aşırı avlanmalarından bazı bölgelerden göç etmiş, bazı bölgelerde soyları tükenmiştir. Günümüzde hala Akdeniz Antalya bölümü, Doğu Karadeniz, Erzurum-Kars bölümü, Yukarı Sakarya, İç Anadolu Konya bölümü, Yukarı Kızılırmak ve Orta Karadeniz'de bulunmaktadır.
4) Çakal (Canis aureus)
Bir zamanlar Balkanlar, Ortadoğu ve Orta Asya'nın geneline yayılmışken aşırı avcılık başta olmak üzere çeşitli nedenlerle göç etmiş veya bölgesel olarak soyu tükenmiştir. Günümüzde hala Trakya, kıyı şehirler, Yukarı Sakarya, Kayseri, Hatay, Kilis, Antep, Urfa, Elazığ, Kars ve Iğdır'da bulunmaktadır.
5) Tilki (Vulpes vulpes)
Bir zamanlar Avrasya'nın geneline yayılmışken aşırı avlanma nedeniyle göç etmiş veya bölgesel olarak soyu tükenmiştir. Günümüzde hala bulunduğu bölgeler düzensiz olarak Ege, İç Anadolu, Doğu Karadeniz, Trakya ve Güneydoğu Anadolu ile Kastamonu'dur.
6) Deve (Camelus dromedarius)
Deve, listedeki diğer hayvanlardan farklı. Hiçbir zaman tüm Anadolu'da yaşamadı. Doğal olarak Güneydoğu Anadolu, Doğu Anadolu ve Doğu Akdeniz'de yaşardı. Daha sonra insanlar tarafından bütün Anadolu'ya yayıldı. Günümüzdeyse Toroslar ve civarı ile Ege'de, kaçmış evcil develerin soyundan gelenler yaşamaktadır. Ayrıca Burdur'da da kendiliğinden bir popülasyon oluşmuştur.
7) Ayı (Ursus arctos)
Bir zamanlar bütün Avrasya, Kuzey Afrika ve Kuzey Amerika'da bulunurken şehirleşme ve aşırı avcılık nedeniyle bazı yerlerden göç etmiş veya soyu yerel olarak tükenmiştir. Günümüzde, hala Anadolu'nun çoğu yerinde bulunsa da Ege, İç Anadolu, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu'nun bazı bölgelerinde soyu tükenmiştir.
8) Susamuru (Lutra lutra)
Bir zamanlar Anadolu ve yakın çevresindeki neredeyse tüm sulak alanlarda bulunmasına rağmen; günümüzde sadece Trakya, Güney Marmara, Batı Karadeniz, Yukarı Sakarya, Manisa, Muğla, Osmaniye, Elazığ, Tunceli ve Artvin'de kalmıştır.
9) Yaban kedisi (Felis silvestris)
Evcil kedinin yabanisidir. Bir zamanlar Avrasya ve Afrika'nın çoğu yerinde bulunurken yaşam alanlarının tahrip edilmesi, yedikleri hayvanların göç etmesi, evcil kedilerle melezlenmeleri ve rekabetleri nedeniyle soyları bölgesel olarak tükenmiştir. Günümüzde hala Kırklareli, İzmir, Balıkesir, Bursa, Bilecik, Eskişehir, Konya, Kocaeli, Sakarya, Düzce ve Bolu'da bulunmaktadır.
10) Vaşak (Lynx lynx)
İri bir vahşi kedidir. Bir zamanlar İspanya'dan Pasifik'e, Sibirya'dan Irak ve Filistin'e dek bulunurken aşırı avlanma, şehirleşme gibi nedenlerle bölgesel olarak soyu tükenmiştir. Ayrıca var olan çeşitlerinden bir kaç tanesi de tamamen tükenmiştir. Günümüzde hala İç Anadolu, Akdeniz ve Doğu Karadeniz'de bulunmaktadır.
11) Karakulak (Caracal caracal)
Karakulak da tıpkı deve gibi, biraz farklı bir hikayeye sahip. Karakulaklar aslında Asya ve Afrika'da bölgesel olarak bulunurken; av hayvanı olarak kullanılmaları sayesinde bütün Anadolu ve Ortadoğu'ya yayılmıştır. Günümüzde Akdeniz, İzmir, Van ve Bitlis'te bulunmaktadır.
12) Pars/Leopar (Panthera pardus)
Bir zamanlar Asya, Kafkasya, Ortadoğu, İran ve Afrika'da yaygın yaşamaktayken aşırı avcılık ve yaşam alanlarının yok edilmesi neticesinde soyu, bölgesel olarak tükenmiştir. Günümüzde Anadolu'da kalıp kalmadığı bilinmese de Toroslar, Ege ve Kuzeybatı Anadolu'da hala küçük gruplarının olduğu sanılmaktadır.
13) Geyik (Cervus elaphus)
Bir zamanlar bütün Avrasya, Kuzey Afrika ve Kuzey Amerika'da bulunmasına rağmen aşırı avcılık, şehirleşme gibi durumlarla soyu bölgesel olarak tükenmiştir. Günümüzde hala Kuzey ve Batı bölgelerle Antalya, Hatay, Hakkari ve Kars'ta bulunmaktadır.
14) Yabankeçisi (Capra aegagrus)
Bir zamanlar Avrasya'nın çoğu yerinde yaşarken şehirleşme, aşırı avcılık, evcil keçilerle melezlenme ve rekabet gibi sebeplerle soyu bölgesel olarak tükenmiştir. Günümüzde hala Akdeniz, Yukarı Kızılırmak, Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu Hakkari Bölümü'nde bulunmaktadır.
Tavuklar ve tavus kuşlarıyla akraba bir kuştur. Güzel bir görüntüsü vardır; inanılmaz kene yer. Bir zamanlar Anadolu'nun her yerinde ve Balkanlar ile Ortadoğu'nun genelinde bulunurken yaşam alanlarının daralması, aşırı avcılık (hem tüyü hem eti için eski çağlardan beri avlanılmıştır) ve birçok farklı sebepten artık sadece bölgesel olarak bulunur. Günümüzde hala Güney Marmara, Antalya, Bartın, Sinop, Samsun, Uşak ve Osmaniye'de bulunmaktadır.
2) Anadolu sincabı (Sciurus anomalus)
İnce kuyruklu, sırtı boz bir sincaptır. Bir zamanlar Balkanlar, Anadolu, İran ve Kafkasya'nın tamamında bulunurken şehirleşme gibi birçok sebepten artık sadece bölgesel yaşar. Günümüzde hala bulunduğu yerler haritada gösterilmiştir. Günümüzde de Doğu Anadolu, Trakya, Hatay, Kilis ve Antep haricinde Türkiye'nin her yerinde yaşamaktadır.
3) Kurt (Canis lupus)
Bir zamanlar tüm Avrasya'ya yayılmışken çeşitli sebeplerle aşırı avlanmalarından bazı bölgelerden göç etmiş, bazı bölgelerde soyları tükenmiştir. Günümüzde hala Akdeniz Antalya bölümü, Doğu Karadeniz, Erzurum-Kars bölümü, Yukarı Sakarya, İç Anadolu Konya bölümü, Yukarı Kızılırmak ve Orta Karadeniz'de bulunmaktadır.
4) Çakal (Canis aureus)
Bir zamanlar Balkanlar, Ortadoğu ve Orta Asya'nın geneline yayılmışken aşırı avcılık başta olmak üzere çeşitli nedenlerle göç etmiş veya bölgesel olarak soyu tükenmiştir. Günümüzde hala Trakya, kıyı şehirler, Yukarı Sakarya, Kayseri, Hatay, Kilis, Antep, Urfa, Elazığ, Kars ve Iğdır'da bulunmaktadır.
5) Tilki (Vulpes vulpes)
Bir zamanlar Avrasya'nın geneline yayılmışken aşırı avlanma nedeniyle göç etmiş veya bölgesel olarak soyu tükenmiştir. Günümüzde hala bulunduğu bölgeler düzensiz olarak Ege, İç Anadolu, Doğu Karadeniz, Trakya ve Güneydoğu Anadolu ile Kastamonu'dur.
6) Deve (Camelus dromedarius)
Deve, listedeki diğer hayvanlardan farklı. Hiçbir zaman tüm Anadolu'da yaşamadı. Doğal olarak Güneydoğu Anadolu, Doğu Anadolu ve Doğu Akdeniz'de yaşardı. Daha sonra insanlar tarafından bütün Anadolu'ya yayıldı. Günümüzdeyse Toroslar ve civarı ile Ege'de, kaçmış evcil develerin soyundan gelenler yaşamaktadır. Ayrıca Burdur'da da kendiliğinden bir popülasyon oluşmuştur.
7) Ayı (Ursus arctos)
Bir zamanlar bütün Avrasya, Kuzey Afrika ve Kuzey Amerika'da bulunurken şehirleşme ve aşırı avcılık nedeniyle bazı yerlerden göç etmiş veya soyu yerel olarak tükenmiştir. Günümüzde, hala Anadolu'nun çoğu yerinde bulunsa da Ege, İç Anadolu, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu'nun bazı bölgelerinde soyu tükenmiştir.
8) Susamuru (Lutra lutra)
Bir zamanlar Anadolu ve yakın çevresindeki neredeyse tüm sulak alanlarda bulunmasına rağmen; günümüzde sadece Trakya, Güney Marmara, Batı Karadeniz, Yukarı Sakarya, Manisa, Muğla, Osmaniye, Elazığ, Tunceli ve Artvin'de kalmıştır.
9) Yaban kedisi (Felis silvestris)
Evcil kedinin yabanisidir. Bir zamanlar Avrasya ve Afrika'nın çoğu yerinde bulunurken yaşam alanlarının tahrip edilmesi, yedikleri hayvanların göç etmesi, evcil kedilerle melezlenmeleri ve rekabetleri nedeniyle soyları bölgesel olarak tükenmiştir. Günümüzde hala Kırklareli, İzmir, Balıkesir, Bursa, Bilecik, Eskişehir, Konya, Kocaeli, Sakarya, Düzce ve Bolu'da bulunmaktadır.
10) Vaşak (Lynx lynx)
İri bir vahşi kedidir. Bir zamanlar İspanya'dan Pasifik'e, Sibirya'dan Irak ve Filistin'e dek bulunurken aşırı avlanma, şehirleşme gibi nedenlerle bölgesel olarak soyu tükenmiştir. Ayrıca var olan çeşitlerinden bir kaç tanesi de tamamen tükenmiştir. Günümüzde hala İç Anadolu, Akdeniz ve Doğu Karadeniz'de bulunmaktadır.
11) Karakulak (Caracal caracal)
Karakulak da tıpkı deve gibi, biraz farklı bir hikayeye sahip. Karakulaklar aslında Asya ve Afrika'da bölgesel olarak bulunurken; av hayvanı olarak kullanılmaları sayesinde bütün Anadolu ve Ortadoğu'ya yayılmıştır. Günümüzde Akdeniz, İzmir, Van ve Bitlis'te bulunmaktadır.
12) Pars/Leopar (Panthera pardus)
Bir zamanlar Asya, Kafkasya, Ortadoğu, İran ve Afrika'da yaygın yaşamaktayken aşırı avcılık ve yaşam alanlarının yok edilmesi neticesinde soyu, bölgesel olarak tükenmiştir. Günümüzde Anadolu'da kalıp kalmadığı bilinmese de Toroslar, Ege ve Kuzeybatı Anadolu'da hala küçük gruplarının olduğu sanılmaktadır.
13) Geyik (Cervus elaphus)
Bir zamanlar bütün Avrasya, Kuzey Afrika ve Kuzey Amerika'da bulunmasına rağmen aşırı avcılık, şehirleşme gibi durumlarla soyu bölgesel olarak tükenmiştir. Günümüzde hala Kuzey ve Batı bölgelerle Antalya, Hatay, Hakkari ve Kars'ta bulunmaktadır.
14) Yabankeçisi (Capra aegagrus)
Bir zamanlar Avrasya'nın çoğu yerinde yaşarken şehirleşme, aşırı avcılık, evcil keçilerle melezlenme ve rekabet gibi sebeplerle soyu bölgesel olarak tükenmiştir. Günümüzde hala Akdeniz, Yukarı Kızılırmak, Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu Hakkari Bölümü'nde bulunmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder