Yörük aşiret sistemi; tümüyle Hun ve Göktürk aşiret sistemlerinin devamıdır.
Aile: Öztürkçesi "Oguş"tur. Aşiret sisteminin en küçük üyesidir, ana, baba, nine, dede, amca, dayı, hala, teyze, yenge, kardeş, yeğen ve kuzenlerden oluşur.
Sülale: Öztürkçesi "Urug"dur. Ailelerin bir araya gelmesiyle oluşur.
Oba: Yerleşik olanlarına "köy" denir, sülalelerin birleşerek kurdukları toplu yaşam düzenidir.
Aşiret: Öztürkçesi "Oymak"tır. Akrabalığı olan oba ve köylerin bir araya gelerek oluşturduğu birimdir. Yörük aşiretlerinin diğer aşiretlerden en büyük farkı, aşiret olarak hareket etmemeleri ve köylerle obaların büyük oranda birbirinden habersiz olmasıdır. Örnek olarak Karakeçili aşiretinin Türkiye'nin doğusunda ve batısında olmak üzere iki kolu bulunmaktadır ve bu iki kol bırak birbiriyle, kendi içinde bile ortak hareket etmez. Aşiret adı, belirleyici ve belirtici bir ad olarak taşınır ama akla gelen aşiret davaları gibi durumlar gözükmez, anlaşmazlıklar genellikle kişiler düzeyinde kalır ve büyüse bile en fazla sülale düzeyine kadar büyür.
Boy: Aynı soydan aşiretlerin birleşerek oluşturduğu birimdir.
Oğ: Ulusun alt birimi, boyun üst birimidir. Örneğin Yörükler, Aleviler, Azeriler, Türkmenler, Kazaklar birer "oğ"dur. Ayrıca ulusların kendi içindeki ayrımları da birer "oğ"dur; mesela Oğuzların bozok ve üçok kolları birer "oğ"dur.
Ulus: Aynı kökten gelen oğ'ların toplandığı gruptur. Örneğin Oğuzlar, Kıpçaklar, Uygurlar birer ulustur.
Millet: Öztürkçesi "Budun"dur. Örneğin Türkler, Araplar, Ruslar, Moğollar, Macarlar birer millettir.
Soy: Akrabalığı olan milletlerin topluluğudur. Örneğin Almanlar, Avusturyalılar "Cermen", Ruslar, Slovaklar "Slav", Türkler, Moğollar "Turan", Hintliler, Persler "İndopersian", Çerkesler, Çeçenler "Caucasian (Kafkasyalı)", Araplar, Yahudiler "Semitik" soy ağacına dahildir.
Bunlara ek olarak, Yörük aşiret sisteminde bu üsttekilerden bağımsız "cemaat" birimi vardır. Cemaat; kimi zaman aşiretle aynı anlamda kullanılsa da genellikle dini farklılıklara göre yörükleri gruplarken kullanılır. Mesela Hanefi Yörükler, Aleviler, Şamanist Türkmenler birer Yörük cemaatidir.
Aile: Öztürkçesi "Oguş"tur. Aşiret sisteminin en küçük üyesidir, ana, baba, nine, dede, amca, dayı, hala, teyze, yenge, kardeş, yeğen ve kuzenlerden oluşur.
Sülale: Öztürkçesi "Urug"dur. Ailelerin bir araya gelmesiyle oluşur.
Oba: Yerleşik olanlarına "köy" denir, sülalelerin birleşerek kurdukları toplu yaşam düzenidir.
Aşiret: Öztürkçesi "Oymak"tır. Akrabalığı olan oba ve köylerin bir araya gelerek oluşturduğu birimdir. Yörük aşiretlerinin diğer aşiretlerden en büyük farkı, aşiret olarak hareket etmemeleri ve köylerle obaların büyük oranda birbirinden habersiz olmasıdır. Örnek olarak Karakeçili aşiretinin Türkiye'nin doğusunda ve batısında olmak üzere iki kolu bulunmaktadır ve bu iki kol bırak birbiriyle, kendi içinde bile ortak hareket etmez. Aşiret adı, belirleyici ve belirtici bir ad olarak taşınır ama akla gelen aşiret davaları gibi durumlar gözükmez, anlaşmazlıklar genellikle kişiler düzeyinde kalır ve büyüse bile en fazla sülale düzeyine kadar büyür.
Boy: Aynı soydan aşiretlerin birleşerek oluşturduğu birimdir.
Oğ: Ulusun alt birimi, boyun üst birimidir. Örneğin Yörükler, Aleviler, Azeriler, Türkmenler, Kazaklar birer "oğ"dur. Ayrıca ulusların kendi içindeki ayrımları da birer "oğ"dur; mesela Oğuzların bozok ve üçok kolları birer "oğ"dur.
Ulus: Aynı kökten gelen oğ'ların toplandığı gruptur. Örneğin Oğuzlar, Kıpçaklar, Uygurlar birer ulustur.
Millet: Öztürkçesi "Budun"dur. Örneğin Türkler, Araplar, Ruslar, Moğollar, Macarlar birer millettir.
Soy: Akrabalığı olan milletlerin topluluğudur. Örneğin Almanlar, Avusturyalılar "Cermen", Ruslar, Slovaklar "Slav", Türkler, Moğollar "Turan", Hintliler, Persler "İndopersian", Çerkesler, Çeçenler "Caucasian (Kafkasyalı)", Araplar, Yahudiler "Semitik" soy ağacına dahildir.
Bunlara ek olarak, Yörük aşiret sisteminde bu üsttekilerden bağımsız "cemaat" birimi vardır. Cemaat; kimi zaman aşiretle aynı anlamda kullanılsa da genellikle dini farklılıklara göre yörükleri gruplarken kullanılır. Mesela Hanefi Yörükler, Aleviler, Şamanist Türkmenler birer Yörük cemaatidir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder