Yörük Aşiret Sistemi

Yörük aşiret sistemi; tümüyle Hun ve Göktürk aşiret sistemlerinin devamıdır.

Aile: Öztürkçesi "Oguş"tur. Aşiret sisteminin en küçük üyesidir, ana, baba, nine, dede, amca, dayı, hala, teyze, yenge, kardeş, yeğen ve kuzenlerden oluşur.

Sülale: Öztürkçesi "Urug"dur. Ailelerin bir araya gelmesiyle oluşur.

Oba: Yerleşik olanlarına "köy" denir, sülalelerin birleşerek kurdukları toplu yaşam düzenidir.

Aşiret: Öztürkçesi "Oymak"tır. Akrabalığı olan oba ve köylerin bir araya gelerek oluşturduğu birimdir. Yörük aşiretlerinin diğer aşiretlerden en büyük farkı, aşiret olarak hareket etmemeleri ve köylerle obaların büyük oranda birbirinden habersiz olmasıdır. Örnek olarak Karakeçili aşiretinin Türkiye'nin doğusunda ve batısında olmak üzere iki kolu bulunmaktadır ve bu iki kol bırak birbiriyle, kendi içinde bile ortak hareket etmez. Aşiret adı, belirleyici ve belirtici bir ad olarak taşınır ama akla gelen aşiret davaları gibi durumlar gözükmez, anlaşmazlıklar genellikle kişiler düzeyinde kalır ve büyüse bile en fazla sülale düzeyine kadar büyür.

Boy: Aynı soydan aşiretlerin birleşerek oluşturduğu birimdir.

Oğ: Ulusun alt birimi, boyun üst birimidir. Örneğin Yörükler, Aleviler, Azeriler, Türkmenler, Kazaklar birer "oğ"dur. Ayrıca ulusların kendi içindeki ayrımları da birer "oğ"dur; mesela Oğuzların bozok ve üçok kolları birer "oğ"dur.

Ulus: Aynı kökten gelen oğ'ların toplandığı gruptur. Örneğin Oğuzlar, Kıpçaklar, Uygurlar birer ulustur.

Millet: Öztürkçesi "Budun"dur. Örneğin Türkler, Araplar, Ruslar, Moğollar, Macarlar birer millettir.

Soy: Akrabalığı olan milletlerin topluluğudur. Örneğin Almanlar, Avusturyalılar "Cermen", Ruslar, Slovaklar "Slav", Türkler, Moğollar "Turan", Hintliler, Persler "İndopersian", Çerkesler, Çeçenler "Caucasian (Kafkasyalı)", Araplar, Yahudiler "Semitik" soy ağacına dahildir.

Bunlara ek olarak, Yörük aşiret sisteminde bu üsttekilerden bağımsız "cemaat" birimi vardır. Cemaat; kimi zaman aşiretle aynı anlamda kullanılsa da genellikle dini farklılıklara göre yörükleri gruplarken kullanılır. Mesela Hanefi Yörükler, Aleviler, Şamanist Türkmenler birer Yörük cemaatidir.

Günlük Hayatta Sıkça Tükettiğimiz Meyve-Sebzelerin Anadolu Vahşi Doğası'nda Yetişen Ekürileri

1) Domates

Yabani yurdu: Güney ve Orta Amerika

Ekürisi: Yaban mersini. Nasıl yani? Şöyle ki: Yaban mersini aslında tatlı değildir, kullanıma hazırlanırken şekerde bekletilir; gerçekte domates benzeri bir ekşiliği vardır. Eh, sululuk da aynı zaten... Bu arada İran yakınlarındaysanız yabani nar da kullanabilirsiniz; İran'da nar, yıllarca domates yerine kullanıldı.

2) Salatalık

Yabani yurdu: Hindistan

Ekürisi: Ne yazık ki yok. Aslında var ama zehirli olduğundan bahsetmeye değmez.

3) Patlıcan

Yabani yurdu: Hindistan

Ekürisi: Bunun da ekürisi yok.

4) Biber

Yabani yurdu: Hindistan (evet, yine) ve Güney Amerika

Ekürisi: Kuşburnu. Nasıl yani? Şöyle ki: Kuşburnu gerek kırmızı rengi, gerek kurutulduğunda iyice ortaya çıkan acımsı tadı, gerek tıpkı biber gibi dış kabuğun içinde çekirdek bölgesi olmasıyla biberin ekürsidir.

5) Patates

Yabani yurdu: Orta Amerika

Ekürisi: Ağaç kökü. Hayır, gerçekten.

6) Soğan

Yabani yurdu: Kuzey Suriye, Irak, İran

Ekürisi: Çiğdem soğanı. Yalnız çiğdemin de soğanı zehirli, "çakal çiğdemi" denen bir ekürisi olduğundan dikkatli olmak gerek. Ha, eğer Anadolu'nun güneydoğu kısımlarında ararsanız yabani soğan bulma ihtimaliniz de var.

Hayatta Kalma ve Öncesi Durumlarda Bazı İpuçları

1) Böcekler hayatta kalmak için mükemmeldir; besin değerleri yüksektir ve anında enerji verirler ama böcekler, sizi sadece hayatta tutar; daha fazlasını yapmaz. Şöyle ki: Gerçek anlamda doymak için oldukça fazla böcek yemelisiniz ve yeni bir böceğin peşinden koşarken öncekinden aldığınız enerjiyi tamamen harcarsınız. Üstelik; böceklerin büyük bölümü etleri zehirli olduğu ya da mikrop içerdiği için yenilebilir değildir. Çok az bir miktarda böcek türü yenilebilirdir; et ve meyve kurtlarını, çekirge ve cırcır böceklerini, karıncaları güvenle yiyebilirsiniz ama kelebekleri, tırtılların büyük bölümünü ve kınkanatlılardan istisnalar dışındakileri yiyemezsiniz. Bu nedenle; böcekle enerji alıp hayatta kalınmasının ardından sürüngenler ya da kuşlar gibi miktarı daha büyük hayvanlara yönelmelisiniz. Ha, belirtmeye ihtiyaç duymadım ama en başta su bulmalısınız tabii.

2) Saz kökleri (hem Vallisneria gibi tam-sucul sazlar, hem de hasır otu gibi kısmi sucul sazlar) ve likenler, suyu doğal olarak arıtan şeylerdir; bir de üstüne kömürden geçirip kaynattınız mı gayet güvenli olur. Tabii sabit değil, akarsu olması lazım; sabit suyu illaki sizin arıtmanız gerekiyor, ki onu da kömür ve kara yosunlarıyla yapabilirsiniz.

3) Kömürü nereden mi bulacaksınız? Taş kömüründen bahseden olmadı. Odunlar yakıldığında, arkada siyah parçalar bırakırlar. İşte o parçalara "odun kömürü" deniyor, kömürle aynı yapıya sahipler; ayrıca "mangal kömürü" adıyla satılan kömür de taş kömürü değil, odun kömürü zaten.

4) Bıçak, işinizi epey kolaylaştırır ama bıçak bulamayacak durumdaysanız, üç şey arayın:

A) Çakmak taşı ya da keskin kenarlı herhangi bir çakıl. Bu, basit bir çakı görevi görür; her işinizi yapabilirsiniz ama fazlaca çaba harcamanız gerekir.

B) Doğal madenler. Açıkta bakır ya da benzeri çok da değerli olmayan taşların madenlerini görebilirsiniz; bunlardan nispeten küçük bir parça işinizi görecektir, hatta işi ilerletip çekiç, örs vs. yerlerine geçecek şeyler bulursanız (ki çekici yine aynı madenden, örsü de iri bir kayadan yapabilirsiniz) gerçek bir bıçak bile yapabilirsiniz.

C) Kayağan taşları. Kayağan taşları, genellikle suya yakın yerlerde bulunan, damarlı ve keskin taşlardır. Bunlardan çok da büyük olmayan bir parça, işinizi görecektir.

Ahanda bunlar kayağan taşı işte, kayrak da denir

5) Yanınızda kibrit taşıyor musunuz? Çakmak konumuzla ilgili değil; kibritten bahsediyorum. Kibritlerin yanan kısımlarını mumla kaplayarak onları su geçirmez yapabilirsiniz.

6) Böyle bir durumda olduğunuza göre bilinçli değildi bu durum, o yüzden yardım arayın. Eğer bir ıssız adadaysanız büyük bir ateş yakın, ana kara ya da en azından daha büyük bir adadaysanız suyu takip edin. Peki, filmlerde klişe olmuş olan irice "HELP" yazma yöntemini neden yazmadım? Şu yüzden: Gerek adada, gerek ana karada yolcu ya da savaş uçakları muhatabınız değildir; eğer sizin için geniş çaplı bir arama başlatılmadıysa bir helikopterle karşılaşma olasılığınız da oldukça düşüktür. Ama suyu takip ederseniz ya bir köye, ya bir şehre, ya bir fabrikaya ulaşırsınız; hiçbirine ulaşamasanız bile en azından balıkçılarla ya da ormandan bir şeyler toplamaya gelmiş köylülerle veya piknikçilerle karşılaşabilirsiniz; hiçbiri olmasa bir baraja varırsınız eninde sonunda; hiçbiri olmazsa kıyıya çıkarsınız ki kıyıyı takip etmeye devam ederseniz önünde sonunda medeniyete ulaşırsınız, istemiyorsanız da gemi ya da tekneleri muhatap alabilirsiniz. Yani muhatabınız gemi ve insanlar olmalı, uçaklar değil.